Wat en Waarom

OpenStandaarden
Het Forum Standaardisatie zet zich in voor open ICT-standaarden.
Standaarden ondersteunen gegevensuitwisseling tussen ICT-systemen.
De openheid zorgt ervoor dat iedereen de standaard kan gebruiken.

Wat zijn OpenStandaarden?
Een standaard is een afspraak die is vastgelegd in een specificatiedocument.
Om gegevens uit te wisselen moeten ICT-systemen dezelfde standaard hebben geïmplementeerd.
Voorwaarde is dan wel dat het specificatiedocument vrij te verkrijgen is.

Alle standaarden op de lijst van Forum Standaardisatie zijn ‘open’.
Hiervoor hanteert het Forum 4 kenmerken waaraan een standaard moet voldoen om als ‘OpenStandaard’ aangemerkt te worden.

De benodigde documentatie moet laagdrempelig beschikbaar zijn.
Er mogen geen hindernissen zijn op het terrein van intellectueel eigendomsrecht.
Er moeten voldoende inspraakmogelijkheden zijn voor stakeholders tijdens de (door)ontwikkeling van de standaard.
De onafhankelijkheid en duurzaamheid van de standaardisatieorganisatie moeten verzekerd zijn.

De standaarden op de lijst worden door een toetsingsprocedure gehaald om te kijken of aan de criteria voor openheid worden voldaan.

Waarom OpenStandaarden?
De Nederlandse overheid hanteert een OpenStandaardenbeleid omdat OpenStandaarden bijdragen aan interoperabiliteit en leveranciersonafhankelijkheid.
Het gebruik van OpenStandaarden in ICT-systemen bespaart kosten en verlicht administratieve lasten.

Interoperabiliteit
Interoperabiliteit betekent het kunnen uitwisselen van digitale gegevens tussen overheden onderling en tussen de overheid, bedrijven en burgers.
Het gebruik van OpenStandaarden verbetert deze communicatie omdat de ICT-systemen elkaar begrijpen.

Leveranciersonafhankelijkheid
Leveranciersonafhankelijkheid betekent meer keuzevrijheid van ICT-leverancier.
OpenStandaarden zijn niet softwarespecifiek en kunnen door iedere leverancier worden ingebouwd in een ICT-systeem.

Verplichte en aanbevolen standaarden
De OpenStandaardenlijst van Forum Standaardisatie bestaat uit verplichte (‘pas toe of leg uit’) en aanbevolen OpenStandaarden voor de publieke sector.

Verplicht (‘Pas toe of leg uit’)
Voor alle organisaties binnen de publieke sector geldt een ‘pas toe of leg uit’-verplichting.
Dit betekent dat bij inkoop van ICT-systemen en –diensten boven € 50.000, organisaties verplicht zijn te vragen naar de relevante OpenStandaarden met een ‘pas toe of leg uit’-verplichting (‘pas toe’).

Aanbevolen
Aanbevolen OpenStandaarden worden al breed gebruikt en zijn gangbaar.
Verplichten is daarom niet nodig.
Het kunnen ook standaarden zijn die in het begin van het adoptieproces zitten, maar waarvoor ‘pas toe of leg uit’ een te zwaar middel is.

Meer informatie?
Wilt u meer weten over het gebruik van OpenStandaarden en de taken van Forum Standaardisatie ga naar de website van Forum Standaardisatie.

Bron: Digitale Overheid op 03 april 2022.